بررسی شبکه بندی موجود و طراحی مناسب ترین شبکه جاده های جنگلی با استفاده از gis در طرح جنگلداری سری یک کلاردشت.

چکیده یکی از فاکتور های هزینه بر در مدیریت جنگل ها عملیات جاده سازی می باشد که حجم زیادی از سرمایه مدیریتی را به خود اختصاص می دهد، طراحی مناسب مسیر ها و برنامه ریزی بهینه جاده های جنگلی از عوامل توسعه پایدار جنگل ها به شمار می رود که باعث افزایش کارایی شبکه جاده ها، کاهش هزینه ها، تخریب جنگل و از طرفی نقش اساسی جاده ها را در حفاظت، احیا و توسعه نمایان می سازد. امروزه می توان با استفاده از قابلیت gis حجم زیادی از اطلاعات را در طراحی و ارزیابی مسیر ها، در زمانی کوتاهی، مدیریت نمود. لذا هدف از این تحقیق بررسی طراحی مسیر پیشنهادی موجود و در صورت نیاز طراحی شبکه جاده جدید برای طرح جنگلداری سری یک حوزه سردآبرود کلاردشت می باشد. به این منظور برای تهیه نقشه های پایه برای بررسی و طراحی مسیر-های جنگلی اقدام به تولید مدل رقومی زمین با استفاده از نقشه 3d سازمان جنگل ها که با مقیاس 25000/1وفاصله خطوط منحنی میزان 50 متری بوده، در فرمت tin گردید که نقشه شیب، جهت ونقشه فاصله خطوط میزان 10 متری بر پایه آن تولید و در مرحله بعد اقدام به رقومی سازی نقشه-های زمین شناسی، خاکشناسی، تیپ بندی، طراحی مسیر های پیشنهادی و پارسل بندی از کتابچه طرح جنگلداری گردید. 9 عامل موثر در طراحی مسیرجاده های جنگلی در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفت که عبارتند از تیپ جنگل، زمین شناسی، خاکشناسی، فاصله از جاده موجود، شبکه هیدروگرافی منطقه، شیب منطقه، جهت جغرافیایی منطقه، نقاط لغزشی و نقاط چشم انداز می باشد که میزان تاثیر هر کدام با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی، وزن دهی شدند. سپس در محیطgis با در نظر گرفتن وزن آنها با رویهم گذاری این 9 عامل، نقشه قابلیت عبور مسیر منطقه تولید گردید. طراحی مسیر های جدید در سه واریانت انجام شد، ارزیابی مسیر پیشنهادی سازمان و مسیر های طراحی شده با استفاده از پنج فاکتور صورت گرفت که شامل قوانین باکموند، نقشه قابلیت عبور مسیر، میزان نفوذ در بین تیپ های جنگلی، میزان ارتباط با پارسلهای منطقه و قابلیت اجرایی در طبیعت، بوده است. نتایج ارزیابی نشان داد که مسیر پیشنهادی شماره سه با تراکم 14 متر در هکتار و پوشش 72/77 درصد بهترین حالت را از نظر پنج فاکتور ذکر شده بدست آورد. نتایج حاصل از این تحقیق بیان می دارد که قدرت بالای جمع آوری و تجزیه و تحلیل حجم بالایی از اطلاعات در زمانی کوتاه با هزینه کمتر و استفاده همزمان لایه های مختلف اطلاعات را با استفاده از این روش نشان داده است که سامانه gis می تواند مانور طراحی را در یک چارچوب نظامند بالا برده و اشتباهات طراحی را به حداقل ممکن برساند.